การฟื้นฟูป่าในภาคเหนือของประเทศไทย: 2. ผล เมล็ด และต้นกล้าของ รักใหญ่ Gluta usitata (Wall.) Hou (Anacardiaceae)
Elliott, S. S. Kopachon, K. Suriya, S. Plukum, G. Pakaad, P. Navakitbumrung, J. F. Maxwell, V. Anusarnsunthorn, N. C. Garwood and D. Blakesley, 1997. Forest restoration research in northern Thailand: 2. The fruits, seeds and seedlings of Gluta usitata (Wall.) Hou (Anacardiaceae). Nat. Hist. Bull. Siam Soc. 45:205-215.
รักใหญ่ (Gluta usitata) เป็นชนิดพรรณแรกๆที่เรานำมาศึกษาเพื่อการฟื้นฟูป่าผลัดใบ ในฤดูแล้งจะพบความสวยงามของปีกสีแดงของผลที่อยู่บนต้น รักใหญ่พบบริเวณเชิงดอยสุเทพใกล้ๆกับอนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย แต่ระวังให้ดีหากคุณต้องทำงานกับพรรณไม้ในวงศ์ Anacardiaceae (ตัวอย่างอื่นๆเช่น มะม่วง มะม่วงหิมพานต์ )ยางของมันอาจจะทำให้เกิดอาการแพ้ได้
บทคัดย่อ: รักใหญ่ Gluta usitata (Wall.) Hou (Anacardiaceae) เป็นพรรณไม้ท้องถิ่นที่พบได้ทั่วไปในป่าผลัดใบ พบได้มากในป่าผลัดใบผสมก่อและป่าผลัดใบผสมไผ่ ที่ระดับความสูง 350-1,240 เมตรจากระดับน้ำทะเล ใบร่วงในเดือนมีนา-เมษายน ออกดอกช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคม และติดผลช่วงเดือนมกราคม-พฤษภาคม เมื่อนำเมล็ดมาเพาะ เมล็ดจะเริ่มงอกในวันที่ 16-23 นับจากวันแรกที่เพาะ และสิ้นสุดการงอกในเวลา 2 เดือน ด้านการใช้ประโยชน์สามารถนำ G. usitata มาใช้ในการปลูกเพื่อการฟื้นฟูป่าผลัดใบ ที่ระดับความสูงน้อยกว่า 1,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล สามารถเก็บเมล็ดในเดือนมกราคม-มีนาคม และสามารถนำเมล็ดมาเพาะในถุงพลาสติกที่มีขนาด 6.5 ซม. x 23 ซม. ใช้วัสดุปลูกเป็นดินป่าหรือดินผสม ใส่ปุ๋ยละลายช้า ต้นกล้าสามารถเจริญเติบโตได้ในพื้นที่ที่มีแสงแดดเต็มที่ ทั้งนี้กล้าไม้ที่มีอายุ 18 เดือนจะพร้อมปลูกในแปลงฟื้นฟู คือ ช่วงฝนแรกหลังจากเก็บเมล็ดหนึ่งปี